Αναφέρθηκε κάπου ο όρος ύπνωση κι επειδή νομίζω πως αρκετοί από εμάς δεν ξέρουμε και δεν καταλαβαίνουμε τι σημαίνει αυτό, μπήκα στη διαδικασία να ψάξω να βρω μερικά στοιχεία για την ύπνωση. Επειδή όμως δεν είμαι γνώστης του αντικειμένου, διατηρώ τις επιφυλάξεις μου για το πόσο ακριβή είναι αυτά. Βασίζομαι πως τις ανακρίβειες που πιθανόν θα υπάρξουν, θα τις αναφέρουν οι γνώστες της παρέας... Το μόνο που ξέρω με βεβαιότητα είναι πως η ύπνωση περιβάλλεται από ένα μυστήριο, τη συναντάμε σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας και μυστηρίου και φυσικά από τα περιβόητα 'μέντιουμ' που εκμεταλλευόμενοι την αφέλεια και την άγνοια των ανθρώπων, διαστρεβλώνουν εντελώς την πραγματικότητα...
Η ύπνωση είναι μια ιδιαίτερη ψυχική κατάσταση, γνωστή από την αρχαιότητα με διάφορα ονόματα.
Η φυσική τάση του ανθρώπου, είναι να είναι επιφυλακτικός με το άγνωστο. Έτσι, η έλλειψη έγκυρης πληροφόρησης για την ύπνωση, γεννά τη δυσπιστία και τους μύθους.
Θα προσπαθήσω με βάση κάποια στοιχεία που βρήκα να ξεδιαλύνω τους μύθους σχετικά με την ύπνωση. Με επίγνωση ότι με τη μελέτη μας για την ύπνωση, θα βουτήξουμε σε "βαθιά νερά", θα προσπαθήσουμε να ξεδιαλύνουμε όσο περισσότερο μπορούμε, ένα από τα πραγματικά και γοητευτικά μυστήρια της σύγχρονης εποχής.
Λίγα λόγια λοιπόν, για την ύπνωση:
" Η ύπνωση είναι μια φυσιολογική λειτουργία του ανθρώπινου ψυχισμού . Η δυνατότητα για ύπνωση υπάρχει μέσα σε κάθε άνθρωπο (αλλά και στα περισσότερα ζώα). Η ονειροπόληση, η φαντασία, η έκσταση, η μυσταγωγία, είναι οι απαρχές του γενικού φαινομένου της ύπνωσης.
Η ύπνωση είναι μια εσωτερική δυνατότητα , που ενυπάρχει μέσα σε κάθε άνθρωπο. Η ύπνωση δεν επιβάλλεται ούτε με μηχανικές συσκευές, ούτε με χημικές ουσίες, ούτε με υπερφυσικές δυνάμεις του υπνωτιστή ή όποιου άλλου. Η ιδέα του μεσαίωνα, ότι στην ύπνωση κάποιος «κάνει κάτι» σε κάποιον άλλον, είναι τελείως λάθος. Ο υπνωτιστής λειτουργεί περίπου όπως αυτός που ρωτάμε να μας δείξει τον δρόμο π.χ. για την Πάτρα. Θα μας εξηγήσει πώς να πάμε, αλλά θα πάμε μόνοι μας, δεν περιμένουμε με μαγικό τρόπο να μας τηλε-μεταφέρει στην Πάτρα, ούτε έχουμε την απαίτηση να έρθει και ο ίδιος! Για το λόγο αυτό, η ύπνωση είναι ουσιαστικά αυτούπνωση, ακόμα και όταν βοηθιέται από ένα κλινικό υπνοθεραπευτή.
Η ποικιλία από τους μέχρι τώρα προτεινόμενους ορισμούς για την Ύπνωση, μας δείχνει τη δυσκολία ανεύρεσης ενός και μοναδικού ορισμού πού να την περιγράφει απόλυτα. Αυτό αντανακλά την πολυπλοκότητα του φαινομένου, αλλά και τις διαφορές απόψεων, ανάλογα με τις εποχές και τους διάφορους συγγραφείς. Θα παραθέσουμε παρακάτω κάποιους ορισμούς, αλλά μην περιμένετε σε αυτή τη φάση να καταλάβετε και πολλά.
Όπως συμβαίνει και με έναν πίνακα ζωγραφικής, όσο πιο κοντά τον βλέπεις, τόσο περισσότερο εμφανίζονται οι κουκίδες της μπογιάς και χάνεται η γενική αίσθηση του έργου. Πρέπει να δούμε γενικά και από απόσταση έναν πίνακα, για να συλλάβουμε το νόημά του. Έτσι και με την ύπνωση. Το να περιορίσουμε σε λίγες λέξεις ένα τόσο μεγάλο θέμα, περιέχει τον κίνδυνο να το περιγράψουμε εσφαλμένα ή ελλιπώς. Αλλά θα αντιληφθούμε καλύτερα μετά από τους ορισμούς, τι προκύπτει σαν γενική εικόνα.
Κατά καιρούς έχει προταθεί ότι:
•"Ύπνωση είναι η επαγωγή ενός τεχνητού ατελούς ύπνου".
•"Ύπνωση είναι μια κατάσταση διεγερμένης και αυξημένης εστιακής συγκέντρωσης της προσοχής και εσωτερικής ενημερότητας, με παράλληλα ελαττωμένη ενημερότητα των περιφερικών ερεθισμάτων".
•"Ύπνωση είναι ένα επίπεδο συνείδησης παραγόμενο τεχνητά, πού μοιάζει με τον ύπνο, αλλά διαφορετικό από άποψη φυσιολογίας, και το οποίο χαρακτηρίζεται από αυξημένη υποβολιμότητα και αλλαγές στην αισθητηριακή αντίληψη, στην εκούσια και ακούσια κινητικότητα και στον έλεγχο της μνήμης".
•"Ύπνωση είναι μια κατάσταση αυξημένης υποβολιμότητας", κατά τον Bernheim, ο οποίος μάλιστα προς το τέλος της ζωής του έφτασε να λέει ότι «δεν υπάρχει ύπνωση υπάρχει μόνο υποβολή"!
•"Ύπνωση είναι μια παροδική κατάσταση τροποποιημένης προσοχής, πού μπορεί να προκληθεί από ένα άτομο σε ένα άλλο, στη διάρκεια της οποίας διάφορα φαινόμενα μπορούν να εμφανιστούν, αυτόματα ή σαν απάντηση σε λεκτικά ή άλλα ερεθίσματα. Αυτά τα φαινόμενα περιλαμβάνουν αλλαγές στη συνείδηση και τη μνήμη, αύξηση της υποβολιμότητας , και εμφάνιση ιδεών και αντιδράσεων στο πνεύμα του υπνωτιζόμενου μη οικείων στην καθημερινή του ζωή. Άλλα επίσης φαινόμενα όπως αναισθησία, εικονικές παραλύσεις, μυϊκή ακαμψία, και αγγειοκινητικές διαφοροποιήσεις μπορούν ή να παραχθούν ή να κατασταλούν, κατά τη διάρκεια της ύπνωσης."
•"Ύπνωση είναι η εστίαση της προσοχής, κατά τη διάρκεια της οποίας οι πνευματικές ικανότητες απορροφούνται τελείως από μία σκέψη ή μία σειρά σκέψεων, έτσι ώστε παροδικά να διακόπτεται η επικοινωνία με το άμεσο εξωτερικό περιβάλλον".
•"Ύπνωση είναι η κατάσταση παροδικού τεχνητού διαχωρισμού της λειτουργίας των εγκεφαλικών ημισφαιρίων, με αποτέλεσμα την βελτίωση της επικοινωνίας και της έκφρασης του μη-επικρατούντος ημισφαιρίου".
•"Ύπνωση είναι μια κατάσταση μετακίνησης της σκέψης προς τα έσω, πού διευκολύνει τη δημιουργική φαντασία, τον επαγωγικό τρόπο συλλογισμού (σε σχέση με τον απαγωγικό) , και πού μειώνει την ανάγκη επιβεβαίωσης της πραγματικότητας, διότι θέτει σε ενέργεια ένα πλαίσιο αναφοράς το οποίο βοηθούμενο από τις κατάλληλες υποβολές, επιτρέπει στις ιδέες να γίνουν αισθητές με τέτοια ζωντάνια, έως του σημείου να θεωρηθούν σαν αυθεντικές ψευδαισθήσεις".
•"Ύπνωση είναι υποστροφή σε ένα τρόπο διανοητικής λειτουργίας, κατά τον οποίο οι ιδέες γίνονται δεκτές χωρίς κριτική, από την πρωτογενή διαδικασία της υποβολής".
•"Ύπνωση ψυχο-φυσιολογικά, μπορούμε να θεωρήσουμε την υπνωτιστική εμπειρία, σαν μία ελεγχόμενη κατάσταση διάσχισης της συνείδησης".
•"Ύπνωση είναι μια απάντηση σε ένα ερέθισμα του εξωτερικού περιβάλλοντος ή του εσωτερικού μας κόσμου, η οποία ενεργοποιεί την ενδογενή ικανότητα του υποκειμένου για αλλαγή επιπέδου συνείδησης, και επίταση της προσοχής προς μία δεδομένη εσωτερική κατεύθυνση. Αυτή η αλλαγή είναι ευαίσθητη και εξαρτάται από τις ενδείξεις του υπνωτιστή ή και του ίδιου του υπνωτιζόμενου αν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος".
•"Ύπνωση είναι μία συναινετική αλληλοσυμπλοκή, της υποβολής, με το παιχνίδι των ρόλων και τη μεταβίβαση (η ψυχαναλυτική έννοια του transfer), ενώ η φύση της ίδιας της ύπνωσης χαρακτηρίζεται από αλλαγές της αντίληψης και της μνήμης, με την αίσθηση της πραγματικότητας να γίνεται τελείως υποκειμενική".
•"Ύπνωση είναι μία τροποποιημένη κατάσταση συνείδησης των πραγμάτων και των γεγονότων".
Για κάποιο περίεγο λόγο, όλοι οι παραπάνω ορισμοί περιγράφουν αληθινές πλευρές του φαινομένου, αλλά κανένας ολόκληρη την ύπνωση.
Στην βιβλιογραφία συχνά χρησιμοποιείται ο όρος "Υπνωτισμός" αντί για τη λέξη "Ύπνωση". Φαίνεται όμως να χρησιμοποιείται από μερικούς συγγραφείς για να υποδηλώσει, πιο συγκεκριμένα, τις διάφορες μεθόδους επαγωγής της ύπνωσης. Νομίζουμε πως η ασάφεια πού δημιουργείται από την ταυτόχρονη χρήση και των δύο λέξεων είναι σημαντική."
Πηγή: http://psi-gr.tripod.com/hypnose_myths1.html
Η ύπνωση είναι μια ιδιαίτερη ψυχική κατάσταση, γνωστή από την αρχαιότητα με διάφορα ονόματα.
Η φυσική τάση του ανθρώπου, είναι να είναι επιφυλακτικός με το άγνωστο. Έτσι, η έλλειψη έγκυρης πληροφόρησης για την ύπνωση, γεννά τη δυσπιστία και τους μύθους.
Θα προσπαθήσω με βάση κάποια στοιχεία που βρήκα να ξεδιαλύνω τους μύθους σχετικά με την ύπνωση. Με επίγνωση ότι με τη μελέτη μας για την ύπνωση, θα βουτήξουμε σε "βαθιά νερά", θα προσπαθήσουμε να ξεδιαλύνουμε όσο περισσότερο μπορούμε, ένα από τα πραγματικά και γοητευτικά μυστήρια της σύγχρονης εποχής.
Λίγα λόγια λοιπόν, για την ύπνωση:
" Η ύπνωση είναι μια φυσιολογική λειτουργία του ανθρώπινου ψυχισμού . Η δυνατότητα για ύπνωση υπάρχει μέσα σε κάθε άνθρωπο (αλλά και στα περισσότερα ζώα). Η ονειροπόληση, η φαντασία, η έκσταση, η μυσταγωγία, είναι οι απαρχές του γενικού φαινομένου της ύπνωσης.
Η ύπνωση είναι μια εσωτερική δυνατότητα , που ενυπάρχει μέσα σε κάθε άνθρωπο. Η ύπνωση δεν επιβάλλεται ούτε με μηχανικές συσκευές, ούτε με χημικές ουσίες, ούτε με υπερφυσικές δυνάμεις του υπνωτιστή ή όποιου άλλου. Η ιδέα του μεσαίωνα, ότι στην ύπνωση κάποιος «κάνει κάτι» σε κάποιον άλλον, είναι τελείως λάθος. Ο υπνωτιστής λειτουργεί περίπου όπως αυτός που ρωτάμε να μας δείξει τον δρόμο π.χ. για την Πάτρα. Θα μας εξηγήσει πώς να πάμε, αλλά θα πάμε μόνοι μας, δεν περιμένουμε με μαγικό τρόπο να μας τηλε-μεταφέρει στην Πάτρα, ούτε έχουμε την απαίτηση να έρθει και ο ίδιος! Για το λόγο αυτό, η ύπνωση είναι ουσιαστικά αυτούπνωση, ακόμα και όταν βοηθιέται από ένα κλινικό υπνοθεραπευτή.
Η ποικιλία από τους μέχρι τώρα προτεινόμενους ορισμούς για την Ύπνωση, μας δείχνει τη δυσκολία ανεύρεσης ενός και μοναδικού ορισμού πού να την περιγράφει απόλυτα. Αυτό αντανακλά την πολυπλοκότητα του φαινομένου, αλλά και τις διαφορές απόψεων, ανάλογα με τις εποχές και τους διάφορους συγγραφείς. Θα παραθέσουμε παρακάτω κάποιους ορισμούς, αλλά μην περιμένετε σε αυτή τη φάση να καταλάβετε και πολλά.
Όπως συμβαίνει και με έναν πίνακα ζωγραφικής, όσο πιο κοντά τον βλέπεις, τόσο περισσότερο εμφανίζονται οι κουκίδες της μπογιάς και χάνεται η γενική αίσθηση του έργου. Πρέπει να δούμε γενικά και από απόσταση έναν πίνακα, για να συλλάβουμε το νόημά του. Έτσι και με την ύπνωση. Το να περιορίσουμε σε λίγες λέξεις ένα τόσο μεγάλο θέμα, περιέχει τον κίνδυνο να το περιγράψουμε εσφαλμένα ή ελλιπώς. Αλλά θα αντιληφθούμε καλύτερα μετά από τους ορισμούς, τι προκύπτει σαν γενική εικόνα.
Κατά καιρούς έχει προταθεί ότι:
•"Ύπνωση είναι η επαγωγή ενός τεχνητού ατελούς ύπνου".
•"Ύπνωση είναι μια κατάσταση διεγερμένης και αυξημένης εστιακής συγκέντρωσης της προσοχής και εσωτερικής ενημερότητας, με παράλληλα ελαττωμένη ενημερότητα των περιφερικών ερεθισμάτων".
•"Ύπνωση είναι ένα επίπεδο συνείδησης παραγόμενο τεχνητά, πού μοιάζει με τον ύπνο, αλλά διαφορετικό από άποψη φυσιολογίας, και το οποίο χαρακτηρίζεται από αυξημένη υποβολιμότητα και αλλαγές στην αισθητηριακή αντίληψη, στην εκούσια και ακούσια κινητικότητα και στον έλεγχο της μνήμης".
•"Ύπνωση είναι μια κατάσταση αυξημένης υποβολιμότητας", κατά τον Bernheim, ο οποίος μάλιστα προς το τέλος της ζωής του έφτασε να λέει ότι «δεν υπάρχει ύπνωση υπάρχει μόνο υποβολή"!
•"Ύπνωση είναι μια παροδική κατάσταση τροποποιημένης προσοχής, πού μπορεί να προκληθεί από ένα άτομο σε ένα άλλο, στη διάρκεια της οποίας διάφορα φαινόμενα μπορούν να εμφανιστούν, αυτόματα ή σαν απάντηση σε λεκτικά ή άλλα ερεθίσματα. Αυτά τα φαινόμενα περιλαμβάνουν αλλαγές στη συνείδηση και τη μνήμη, αύξηση της υποβολιμότητας , και εμφάνιση ιδεών και αντιδράσεων στο πνεύμα του υπνωτιζόμενου μη οικείων στην καθημερινή του ζωή. Άλλα επίσης φαινόμενα όπως αναισθησία, εικονικές παραλύσεις, μυϊκή ακαμψία, και αγγειοκινητικές διαφοροποιήσεις μπορούν ή να παραχθούν ή να κατασταλούν, κατά τη διάρκεια της ύπνωσης."
•"Ύπνωση είναι η εστίαση της προσοχής, κατά τη διάρκεια της οποίας οι πνευματικές ικανότητες απορροφούνται τελείως από μία σκέψη ή μία σειρά σκέψεων, έτσι ώστε παροδικά να διακόπτεται η επικοινωνία με το άμεσο εξωτερικό περιβάλλον".
•"Ύπνωση είναι η κατάσταση παροδικού τεχνητού διαχωρισμού της λειτουργίας των εγκεφαλικών ημισφαιρίων, με αποτέλεσμα την βελτίωση της επικοινωνίας και της έκφρασης του μη-επικρατούντος ημισφαιρίου".
•"Ύπνωση είναι μια κατάσταση μετακίνησης της σκέψης προς τα έσω, πού διευκολύνει τη δημιουργική φαντασία, τον επαγωγικό τρόπο συλλογισμού (σε σχέση με τον απαγωγικό) , και πού μειώνει την ανάγκη επιβεβαίωσης της πραγματικότητας, διότι θέτει σε ενέργεια ένα πλαίσιο αναφοράς το οποίο βοηθούμενο από τις κατάλληλες υποβολές, επιτρέπει στις ιδέες να γίνουν αισθητές με τέτοια ζωντάνια, έως του σημείου να θεωρηθούν σαν αυθεντικές ψευδαισθήσεις".
•"Ύπνωση είναι υποστροφή σε ένα τρόπο διανοητικής λειτουργίας, κατά τον οποίο οι ιδέες γίνονται δεκτές χωρίς κριτική, από την πρωτογενή διαδικασία της υποβολής".
•"Ύπνωση ψυχο-φυσιολογικά, μπορούμε να θεωρήσουμε την υπνωτιστική εμπειρία, σαν μία ελεγχόμενη κατάσταση διάσχισης της συνείδησης".
•"Ύπνωση είναι μια απάντηση σε ένα ερέθισμα του εξωτερικού περιβάλλοντος ή του εσωτερικού μας κόσμου, η οποία ενεργοποιεί την ενδογενή ικανότητα του υποκειμένου για αλλαγή επιπέδου συνείδησης, και επίταση της προσοχής προς μία δεδομένη εσωτερική κατεύθυνση. Αυτή η αλλαγή είναι ευαίσθητη και εξαρτάται από τις ενδείξεις του υπνωτιστή ή και του ίδιου του υπνωτιζόμενου αν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος".
•"Ύπνωση είναι μία συναινετική αλληλοσυμπλοκή, της υποβολής, με το παιχνίδι των ρόλων και τη μεταβίβαση (η ψυχαναλυτική έννοια του transfer), ενώ η φύση της ίδιας της ύπνωσης χαρακτηρίζεται από αλλαγές της αντίληψης και της μνήμης, με την αίσθηση της πραγματικότητας να γίνεται τελείως υποκειμενική".
•"Ύπνωση είναι μία τροποποιημένη κατάσταση συνείδησης των πραγμάτων και των γεγονότων".
Για κάποιο περίεγο λόγο, όλοι οι παραπάνω ορισμοί περιγράφουν αληθινές πλευρές του φαινομένου, αλλά κανένας ολόκληρη την ύπνωση.
Στην βιβλιογραφία συχνά χρησιμοποιείται ο όρος "Υπνωτισμός" αντί για τη λέξη "Ύπνωση". Φαίνεται όμως να χρησιμοποιείται από μερικούς συγγραφείς για να υποδηλώσει, πιο συγκεκριμένα, τις διάφορες μεθόδους επαγωγής της ύπνωσης. Νομίζουμε πως η ασάφεια πού δημιουργείται από την ταυτόχρονη χρήση και των δύο λέξεων είναι σημαντική."
Πηγή: http://psi-gr.tripod.com/hypnose_myths1.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου